Górnośląskie Zamki i Pałace: maja 2015

niedziela, 31 maja 2015

Zamek w Świerklańcu (Stary Zamek)

Pierwszy zamek w Świerklańcu, z początku XI w. był prawdopodobnie siedzibą starosty Bolesława Chrobrego. W 1179 roku Kazimierza Sprawiedliwego nadał zamek Mieszkowi, księciu raciborskiemu. Po wielu zmianach jakie zaszły na terenie dawnego księstwa bytomskiego w 1489 roku ziemię bytomską wraz z zamkiem w Świerklańcu kupił książę opolski Jan II Dobry z rodu Piastów za kwotę 19 000 florenów. W 1526 roku zamek w Świerklańcu i Bytom przeszły na własność margrabiego Jerzego Hohenzollerna, księcia Karniowa. Od 1623 roku zamek stał się główną siedzibą – rodu Henckel von Donnersmarck. Po podziale rodziny na linie (w 1671roku) był własnością linii świerklaniecko-tarnogórskiej. W XIX wieku zamek został przebudowany w stylu neogotyckim. W 1945 roku wraz z wejściem Armii Czerwonej obiekt rozgrabiono i zniszczono. W 1957 roku Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał ruiny do rejestru zabytków. W 1960 roku podjęto decyzję o odrestaurowaniu murów z okresu średniowiecza. 20 grudnia 1961 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki podjęło decyzję o odbudowie zamku. Jednak Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Tarnowskich Górach zleciło rozbiórkę ruin.Wojewódzki Konserwator Zabytków dowiedział się o zniszczeniu zamku 30 listopada 1962 roku...

źródło:archiwalia

Pocztówka z II poł. XIXw.

źródło:archiwalia

niedziela, 17 maja 2015

Zamek w Rudzie Śląskiej

Początki zamku datuje się na koniec XIV wieku. Był siedzibą rodu Rudzkich. W 1543 roku zamek stał się własnością Jana Gierałtowskiego (właściciela zamku w Chudowie więcej). W czasie wojny trzydziestoletniej budowla została zniszczona. Zachowały się opisy z drugiej połowy XVII wieku przestawiające go jako bardzo podupadły. W XVIII wieku doprowadzono do odbudowy zamku, przekształcono go w pałacową rezydencję. Kolejną przebudową zajął się ród Ballestremów, natomiast pod koniec XIX wieku nadano zamkowi wygląd w stylu neogotyckim.

Wejście Armii Czerwonej w 1945 roku na Górny Śląsk doprowadziło, tak jak w przypadku wielu innych górnośląskich zamków i pałaców do podpalenia i splądrowania obiektu. Pozostałość została rozebrana w latach 50-tych na polecenie władz. Do dziś zachował się niewielki fragment ruin. W dobrym stanie znajdują się piwnice zamkowe.

W 2009 roku ruiny zostały przekazane Fundacji „Zamek Chudów” która chce podjąć się jego restauracji wraz z odnową znajdującego się w pobliżu ruin domu Karola Goduli.

Według legend zamek mieli zbudować przebywający na Górnym Śląsku templariusze. Tajemnicą owiany jest również zamkowy tunel, którego drugi koniec znajdował się prawdopodobnie w okolicach oddalonego o ok. 700m. kościoła w Zabrzu – Biskupicach. Obok zamku znajdował się dom Karola Goduli

Widokówka z II poł. XIXw. przedstawiająca zamek po przebudowie

źródło: archiwalia

Dom Karola Goduli, w tle zamek

źródło: dziennikzachodni.pl

Ruiny zamku

źródło: materiały własne

Zejście do piwnic

źródło: Fundacja "Zamek Chudów"

sobota, 9 maja 2015

Pałac Tiele-Wincklerów w Bytomiu - Miechowicach

Budowa pałacu trwała w latach 1812-17. Fundatorem przedsięwzięcia był Igancy Domes. Pałac został zbudowany dla córki Domesa, Marii. W 1832 roku(bądź 1833 roku, brak jednoznacznych źródeł) Maria poślubiła Franza Winkclera, zdolnego i pracowitego gornośląskiego przedsiębiorcę. W 1844 roku rozbudowano pałac w stylu angielskiego gotyku. Około 1860 dobudowano skrzydła. W 1925 roku został sprzedany spółce kopalnianej – Preussengrube AG.

27 stycznia 1945 roku wchodząca na Górny Śląsk Armia Czerwona dokonała grabieży i podpalenia pałacu. W 1954 roku wysadzono ruiny. Do dziś zachowały się fragmenty oficyny pałacowej. Najbardziej charakterystycznym symbolem pałacu była tzw. „jaskółcza wieża”. 110-metrowa, ośmioboczna konstrukcja. Jej nazwa została zaczerpnięta od znajdującej się nad wejściem płaskorzeźby przedstawiającej gniazdo jaskółek.

Dookoła ruin znajduje się założony w XIX wieku park, który wraz z pozostałościami po pałacu został wpisany do rejestru zabytków w 1995 roku.