poniedziałek, 24 sierpnia 2015

Zamek w Toszku

Pierwszy drewniany gród na terenie obecnego zamku powstał prawdopodobnie w X lub XI wieku. Obiekt murowany powstał na przełomie XIV i XV wieku. W 1429 roku zamek został podpalony. Katolicka społeczność Toszka, próbowała przeciwstawić się wojskom husyckim.

W drugiej połowie XV wieku książę opolski Przemysław doprowadził do odbudowy obiektu. Toszecki zamek został stał się jego rezydencją. W 1532 roku posiadłość, jak i całe księstwo opolsko-raciborskie przeszło w posiadanie Habsburgów. W 1557 roku zamek został przekazany we władanie rodzinie Rednerów. Przebudowano go w stylu renesansowym, dobudowując budynki mieszkalne. W 1638 roku zamek przeszedł we władanie rodu Collonów. W latach 1650-1666 obiekt doświadczył kolejnej przebudowy, dzięki której stał się jedną z największych rezydencji magnackich na Śląsku. Na pamiątkę tych zmian, bramę wiodącą do zamku ozdobiono napisem: Caspar Comes Colonna 1666.

W XVIII wieku obiekt często zmieniał właścicieli. Jednym z nich był Adolf von Eichendorff  (lata 1791-77) ojciec "śląskiego Mickiewicza" Josepha von Eichendorffa.  W latach 1797-1840 zamkiem władała rodzina Gaschinów.  W 1811 roku zamek strawił pożar, po którym pozostał już ruiną. Właściciele zbudowali pałac obok zamku (nie przetrwał do naszych czasów, obecnie na jego miejscu znajduje się parking dla samochodów). W 1840 roku ruiny sprzedano Abrahamowi Guradze. Ród Guradze posiadał obiekt do końca II wojny światowej.

Po II wojnie światowej, w latach 1957-1963 podjęto się częściowej odbudowy zamku. W lipcu br. poddano renowacji więżę zamkową, w której zrobiono multimedialny przewodnik po czasach średniowiecza.

Z zamkiem związana jest legenda o złotej kaczce. W czasie pożaru z 1811 roku Gizela Gaschin, żona ówczesnego właściciela zamku Leopolda Gaschina, zabrała posąg złotej kaczki siedzącej na 11 złotych jajkach wysadzanych drogocennymi kamieniami. Prawdopodobnie, w trakcie ucieczki zakopała ją w podziemnym przejściu. W niedługim czasie hrabina zmarła, a złotej kaczki nie odnaleziono.

Zamek na pocztówce z przełomu XIX i XX wieku
źródło: archiwalia

Zamek na pocztówce z przełomu XIX i XX wieku
źródło: archiwalia

Sucha fosa znajdująca się przed wejściem na zamek
źródło: materiały własne

Brama wejściowa z widocznym napisem Caspar Comes...
źródło: materiały własne

Tablica poświęcona Adolfowi von Eichendorff
źródło: materiały własne

Dziedziniec zamkowy
źródło: materiały własne

Wieża zamkowa
źródło: materiały własne

Studnia zamkowa z legendarną kaczką
źródło: materiały własne

Budynek bramowy, widok od strony wieży zamkowej
źródło: materiały własne

Ekspozycja w wieży zamkowej
źródło: materiały własne

Ekspozycja w wieży zamkowej
źródło: materiały własne

Ekspozycja w wieży zamkowej
źródło: materiały własne

Makieta zamku toszeckiego
źródło: materiały własne

Widok z wieży zamkowej
źródło: materiały własne

Miejsce, w którym znajdował się pałac rodziny Gaschinów
źródło: materiały własne



niedziela, 2 sierpnia 2015

Pałac w Pszczynie

Początki pałacu w Pszczynie sięgają I połowy XV wieku. Istniejący w tamtym czasie zamek obronny z sukcesem oparł się najazdowi husytów. Była to gotycka budowla składająca się z dwóch budynków z wieżami, murów obronnych, wału ziemnego i fosy.

W roku 1548 właścicielem ziemi pszczyńskiej zostaje biskup wrocławski Baltazar Promnitz. W okresie panowania Promnitzów zamek zostaje przekształcony w renesansowy pałac. Z  okresu renesansowego zachowała się Brama Wybrańców, zbudowana przez Consilio Miliusa w 1687 roku. Natomiast w 1737 roku dochodzi do rozbudowy w stylu barokowym.

Wraz z kolejną zmiana właściciela dokonano kolejnej rozbudowy. Książęta Anhalt-Köthen-Pless, postanowili zmienić zwierzyniec w park. Po wygaśnięciu książęcej linii Anhaltów Köthen-Pless, dobra pszczyńskie przejął Hans Heinrich X, hrabia von Hochberg. W 1850 roku otrzymał tytuł księcia von Pless.

Swój obecny wygląd pałac zawdzięcza księciu Hansowi Heinrichowi XI (1833-1907). W tym czasie Pszczyna odwiedzana była przez władców pruskich oraz gości z całej Europy. W latach 1870-1876 dokonano ostatniej, znaczącej przebudowy pałacu. Projekt opracował francuski architekt Aleksander Hipolit Destailleur.

W czasie I wojny światowej pałac pszczyński pełnił ważną rolę - cesarskej Głównej Kwatery oraz siedziby sztabu wojsk niemieckich.  Po plebiscycie Pszczyna została włączona do II RP. Po wkroczeniu Armii Czerwonej  na Górny Śląsk w pałacu zorganizowano szpital. Dzięki temu budowla ocalała.

Od 9 maja 1946 r. można było zwiedzać pałac, w którym zachowała się około 80% oryginalnego wyposażenia wnętrz z przełomu XIX/XX wieku.


Do dziś w Monachium mieszka Bolko, szósty książę von Pless, hrabia von Hochberg.

Zdjęcie z przełomu XIX i XX wieku
źródło: fotopolska.eu

Pocztówka z końca XIXwieku
źródło: archiwalia

Widok współczesny
źródło: materiały własne
Widok współczesny
źródło: materiały własne
Widok współczesny
źródło: materiały własne
Widok współczesny
źródło: materiały własne