Górnośląskie Zamki i Pałace: Zamek w Toszku

Pierwszy drewniany gród na terenie obecnego zamku powstał prawdopodobnie w X lub XI wieku. Obiekt murowany powstał na przełomie XIV i XV wieku. W 1429 roku zamek został podpalony. Katolicka społeczność Toszka, próbowała przeciwstawić się wojskom husyckim.

W drugiej połowie XV wieku książę opolski Przemysław doprowadził do odbudowy obiektu. Toszecki zamek został stał się jego rezydencją. W 1532 roku posiadłość, jak i całe księstwo opolsko-raciborskie przeszło w posiadanie Habsburgów. W 1557 roku zamek został przekazany we władanie rodzinie Rednerów. Przebudowano go w stylu renesansowym, dobudowując budynki mieszkalne. W 1638 roku zamek przeszedł we władanie rodu Collonów. W latach 1650-1666 obiekt doświadczył kolejnej przebudowy, dzięki której stał się jedną z największych rezydencji magnackich na Śląsku. Na pamiątkę tych zmian, bramę wiodącą do zamku ozdobiono napisem: Caspar Comes Colonna 1666.

W XVIII wieku obiekt często zmieniał właścicieli. Jednym z nich był Adolf von Eichendorff (lata 1791-77) ojciec "śląskiego Mickiewicza" Josepha von Eichendorffa. W latach 1797-1840 zamkiem władała rodzina Gaschinów. W 1811 roku zamek strawił pożar, po którym pozostał już ruiną. Właściciele zbudowali pałac obok zamku (nie przetrwał do naszych czasów, obecnie na jego miejscu znajduje się parking dla samochodów). W 1840 roku ruiny sprzedano Abrahamowi Guradze. Ród Guradze posiadał obiekt do końca II wojny światowej.

Po II wojnie światowej, w latach 1957-1963 podjęto się częściowej odbudowy zamku. W lipcu br. poddano renowacji więżę zamkową, w której zrobiono multimedialny przewodnik po czasach średniowiecza.

Z zamkiem związana jest legenda o złotej kaczce. W czasie pożaru z 1811 roku Gizela Gaschin, żona ówczesnego właściciela zamku Leopolda Gaschina, zabrała posąg złotej kaczki siedzącej na 11 złotych jajkach wysadzanych drogocennymi kamieniami. Prawdopodobnie, w trakcie ucieczki zakopała ją w podziemnym przejściu. W niedługim czasie hrabina zmarła, a złotej kaczki nie odnaleziono.